Russland grenzt an kein Land, Russland grenzt an Gott!

Ongeveer 1813

Poesjkin brengt een gedicht ten hore voor een jury. De voor die tijd stokoude voorzitter hiervan is Gavriil Derzjavin. In zijn glorietijd dé hofdichter aan het hof van Catharina de Grote. Hij is de geschiedenis ingegaan als de eerste grote Russische dichter.

Bij de voordracht van Poesjkin zou deze door Derzjavin als zijn rechtmatige opvolger aangeduid zijn geweest. Iets waarin de geschiedenis hem gelijk heeft gegeven.

Twee ontzettend aangrijpende gedichten van Derzjavin...

***

Al wat de mensen ooit vermogen

Drijft weg in de rivier der tijd,

En volk en vorst wordt meegezogen

In d'afgrond der vergetelheid.

En blijft er toch iets ongeschonden

Door zoete klank van lier of fluit,

't Wordt door de eeuwigheid verslonden

En komt onder het lot niet uit.

***

In 1794 stierf de vrouw van Derzjavin. Hij schreef het volgende afscheidsgedicht aan haar.

Bij de dood van Katerina Jakovlevna, op 15 juli 1794

Niet 't zoetgevooisd zwaluwtje is mij ontvlogen

Vanonder het dak van mijn huis.

Maar o wee!Mijn liefste, mijn schoonste, de troost van mijn ogen,

Vloog weg - en nam al wat mij vreugde gaf mee.

En 't is niet de maan die haar bleke geflonker

Op 't angstige zwart van de duisternis richt,

Maar wee, 't is haar lichaam dat glanst in het donker,

Alsof daar een engel te sluimeren ligt.

't Gehuil van de honden die haar niet meer vinden,

't Gehuil van de wind, van het huis - alles treurt;

Maar niets kan haar wekken, die ik zo beminde;

Een donderslag trof me, mijn hart is verscheurd!

O, jij kleine zwaluw, met blauwgrijze veren,

Zo gauw als het lente wordt keer je hier weer;

Maar jij, mijn geliefde, zult nooit wederkeren,

Jou zie ik op aard in dit leven niet meer.

Zij is er niet meer, de vriendin die 'k vertrouwde,

Zij is er niet meer, mijn onschatbare vrouw,

Zij is er niet meer, zij op wie ik steeds bouwde,

Ze worden ten grave gedragen met jou.

Hoe moet ik nu verder? Niets is mij gebleven!

Het gif van mijn lijden verteert mijn gemoed.

Vaarwel dan, o helft van mijn ziel, van mijn leven,

De kist gaat nu dicht en verbergt je voorgoed.